Peter Breedveld is digitaal wijkagent in Haarlemmermeer en maakt van alles mee in de wijk, digitaal en live. Tijd om hem onze interviewvragen te stellen. En maak kennis met hem tijdens de bijeenkomst Jeugd & Veiligheid op 18 januari!

1. Wat houdt je functie precies in en wat betekent dat in de praktijk?
De samenleving digitaliseert. De maatschappij bevindt zich steeds meer online. Mens en machine raken steeds meer met elkaar verbonden (Internet of Things). Hierdoor ontstaan online netwerken. Netwerken die niet per se gelijk zijn aan, of parallel lopen met de offlinemaatschappij, maar wel een stevige positie hebben ingenomen in de samenleving. Mensen kunnen mede dankzij deze netwerken sneller deel uitmaken van bepaalde groeperingen en het vinden van gelijkgestemden is makkelijker dan ooit. Polarisatie en radicalisering zijn dan ook een zeer reëel gevaar. Denk aan de protesten tegen het vaccinatieprogramma, de boerenprotesten, aanhangers van Qanon, de hele ‘Great Reset’ complottheorie en het ontstaan van grote groepen geradicaliseerde en/of rechts-extremisme. Misdaad digitaliseert ook. Het is makkelijker en anoniemer dan ooit voor criminelen om hun activiteiten uit te voeren en steeds vaker hoeft men hiervoor niet eens de deur meer uit. Een digitale transitie is gaande, op hoog tempo. Het is de politie eraan gelegen om mee te bewegen met deze transitie, om zich bewust te worden van de nadelen hiervan, maar ook om zich bewust te worden van de voordelen van de digitale transitie. Wijkagenten kennen hun fysieke wijk vaak goed, maar wat weten ze van hun wijk online?

En daar komt een deel van mijn functie als digitaal wijkagent om de hoek kijken. Zoals de wijkagent een wijk heeft, heb ik deze ook. Maar dan digitaal, groter en eigenlijk zonder gebiedsgrenzen.  Ik monitor veel van de bekende en minder bekende platforms en ben voor het basisteam het aanspreekpunt op het gebied van de sociale media en ook voor de webcare daarvan. Ik informeer dus mijn collega wijkagenten, maar ook de rest van mijn team op hetgeen ik online aantref.  Denk bijvoorbeeld aan de boerenprotesten, maar ook aan onrust rondom vluchtelingenopvang. In mijn functie kom ik ook vaak bij de beoogde slachtoffers van cybercriminelen. Recentelijk kwam ik bij de senioren om hen beter te wapenen tegen diverse vormen van phishing.
Naast voorlichting en preventieadviezen aan de inwoners van Haarlemmermeer, heb ik ook een rol in de voorlichting en training van de politiecollega’s Haarlemmermeer op het gebied van sociale media en gedigitaliseerde criminaliteit.  Dit thema verandert natuurlijk met de dag en moet ik dus bijblijven maar ook de collega’s trainen.

Weet dat cybercriminaliteit en gedigitaliseerde criminaliteit twee verschillende dingen zijn. Cybercriminaliteit betreft delicten waarbij ICT het middel en doel is. Het gaat dan bijvoorbeeld om delicten als hacken en ransomware. Gedigitaliseerde criminaliteit betreft traditionele delicten waarbij ICT als middel wordt ingezet, maar niet het doel is. Overigens is het een feit dat de grens tussen deze twee vormen steeds verder vervaagd.  Opsporing van Cybercriminaliteit vraagt nogal wat van de politie op het gebied van specialisme en capaciteit. Dit word dan ook veelal gedaan door gespecialiseerde afdelingen. Gedigitaliseerde criminaliteit, dat is ons werk tegenwoordig. Er is bijna geen zaak meer zonder een mobiele telefoon of social media account.

2. Wat is het ultieme doel binnen je functie? Waar sta je (als team) en waar wil je naartoe?
Als agent heb je je op veel vlakken te ontwikkelen om de diverse soorten van criminaliteit het hoofd te bieden. Het digitale vlak is er een die voor de politie redelijk nieuw is. Ultieme doel? Mijn functie overbodig maken. Het digitale wijkwerk volledig implementeren in het klassieke werk.

3. Waar moet prioriteit aan gegeven worden bij de aanpak van cybercrime, wat jou betreft?
We werken op de basisteams veelal reactief en leren van elke zaak weer wat nieuws. Graag zou ik meer preventief gaan werken om zo de pakkans van verdachten van bijvoorbeeld bankhelpdeskfraude te vergroten. Immers is de schade van bankhelpdeskfraude en de emotionele impact hiervan vaak vele malen groter als die van een klassieke woninginbraak.

4. Welke cybercrime-case/werkervaring is jou persoonlijk het meest bijgebleven?
Mijn eerste echte cybercrimezaak betrof diverse DDOS-aanvallen op het netwerk van een school in Haarlem. Niet heel ingrijpend, maar wel de start van mijn interesse in cybercrime. Twee jonge knapen die vanuit kattenkwaad het hele netwerk van hun school meerde malen volledig plat hebben gelegd. De jongens hadden geen idee wat een dergelijke actie voor problemen kon zorgen en financiële gevolgen had. Dat ze om de DDOS-aanval mogelijk te maken een mobiele telefoon en het netwerk van de school hadden gebruikt, maakte het voor mij niet een hele grote uitdaging. Vrij snel hadden we de knapen op de korrel en zijn we aan de bel gegaan.

5. .Heb je in je persoonlijke leven een cybercrime-ervaring meegemaakt?
Mijn zoon is een echte wat je noem scriptkiddie. Een jonge knaap die het leuk vindt om te ontdekken en uit te proberen. Deze kinderen vinden op internet interessante scriptjes en software en proberen dat uit. Dat je hierdoor ook een doelwit kan worden werd hem goed duidelijk toen hij een mailtje ontving met het verzoek om geld over te maken en dat anders naaktfoto’s van hem het internet op zouden gaan.  Hij had bij een download ook een stukje malware gedownload. Nu was er geen sprake van chantabel materiaal en dus was het na even geschrokken te zijn vooral een reminder dat ook hij gewoon moet opletten.

6. Welke tip(s) heb je voor mensen om te voorkomen dat ze slachtoffer worden van cybercrime?
Het is het opentrappen van een open deur maar:

• Betaal nooit onder druk! Eerst checken of e.e.a. klopt door de mensen of bedrijf te bellen op het voor u bekende telefoonnummer.
• Op diverse sites kun je 2FA (2-weg verificatie) aanzetten ter beveiliging van je account. Doen!
• Wachtwoorden? Gebruik wachtwoord zinnen. Maak een zin van 5 woorden die niets met elkaar te maken hebben. Gebruik overal een andere zin. Sla je wachtwoordzinnen op in een wachtwoord manager zodat je niet alles hoeft te onthouden.
• Ben je slachtoffer geworden? Doe aangifte. Elke aangifte kan een stukje van een puzzel zijn die op een verdachte uitkomt.   
• Deel je verhaal op een site zoals hetslachtofferspreekt.nl.  Laat jouw verhaal  een volgend slachtoffer voorkomen.