Hoe ziet het netwerk er uit van 15 jongeren die zich vermoedelijk met drugscriminaliteit bezighouden in Velsen? Dat is de vraag die centraal stond bij de Sociale Netwerkanalyse die het project Criminele Aanwas uitvoerde voor de gemeente en politie Velsen. Hoe kwam deze analyse tot stand en wat heeft het de gemeente en politie opgeleverd? Lees er meer over in dit interview met Matteo Pajonk (DRIO Noord-Holland), Lars ten Holte (OE Ondermijning in Velsen) en Roos Koopmans (beleidsadviseur OOV Velsen).

Wat houdt de Sociale Netwerkanalyse in?

Matteo Pajonk die de analyse uitvoerde vertelt: “In de sociale netwerkanalyse is visueel inzichtelijk gemaakt van een groep personen hoe zij zich tot elkaar verhouden. In Velsen was het startpunt van de analyse een lijst van 15 jongeren die zich volgens de gemeente en de politie met drugscriminaliteit bezighielden. Vervolgens heb ik deze jongeren door het politiesysteem gehaald om te kijken wie hun medeplegers zijn. Op basis van een aantal criteria is dit netwerk vervolgens afgebakend en toen ben ik alle mutaties door gaan lezen om het netwerk meer inhoudelijk te kunnen duiden.

In Velsen zijn uiteindelijk 92 personen in de sociale netwerkanalyse opgenomen. Daarbij werd zichtbaar dat er eigenlijk twee netwerken waren rondom de startlijst. Een zogenaamd overlastgevend netwerk. En een drugsgerelateerd netwerk waarin een aanzienlijk deel van de personen zich onder andere met drugscriminaliteit bezighouden. Op dit laatste netwerk hebben we nog verdiepende analyses gemaakt waarbij we hebben gekeken naar verschillende clusters, criminele classificaties, de rol van families, de rol van vrouwen en verslaafden en bedrijfsmatige aspecten.”

Wat heeft de Sociale Netwerkanalyse in Velsen jullie opgeleverd?

Roos Koopmans: “De netwerken die zichtbaar zijn geworden door de Sociale Netwerkanalyse waren al wel bij de gemeente in het vizier. In dat opzicht was het een bevestiging van wat wij al dachten. Maar door de Sociale Netwerkanalyse kunnen we het netwerk beter duiden. Dit geeft aanknopingspunten voor vervolgstappen.”

Welke bevinding uit de Sociale netwerkanalyse is jullie het meest opgevallen?

Lars ten Holte: “Mij is als eerste opgevallen hoeveel personen wel niet betrokken zijn bij de drugscriminaliteit in Velsen. Als je qua aanpak insteekt op individuele personen, bijvoorbeeld via een PGA, dan betekent dat dat je hiermee ook invloed hebt op andere contacten uit het netwerk. Ik wil naar mijn collega’s ook wel uitdragen dat we dus meer naar een netwerk of cluster als zijn geheel moeten kijken, in plaats van enkel het individu”.

Roos Koopmans: “Mij viel ook het flinke aantal subjecten op dat een belangrijke rol lijkt te spelen in het drugsnetwerk. Maar ook de verschillende rollen die zij hierin vervullen: als dealer, als facilitator, maar ook kwetsbare personen zoals verslaafden die gebruikt worden om hun woning of auto beschikbaar te stellen. Dit maakt inzichtelijk hoe breed de problematiek is en hoe verschillende facetten van de problematiek zich tot elkaar verhouden. Ook viel het ons op dat het overlastgevend jeugdnetwerk en het drugsnetwerk van elkaar gescheiden lijken te zijn. Dat is natuurlijk goed nieuws, maar maakt wel dat we extra alert zijn op en aandacht willen besteden aan het voorkomen van jonge aanwas in de drugscriminaliteit.”

Wat zijn de vervolgstappen die jullie zetten op basis van de SNA?

Lars ten Holte: “De Sociale Netwerkanalyse is in de lokale driehoek gepresenteerd. Daar hebben we nu de opdracht gekregen om met politie, OM en gemeente tot een brede integrale aanpak te komen. We zijn nu feitelijk met een aantal professionals bezig met dezelfde personen, echter vanuit een ander vertrekpunt op andere momenten. Die partijen willen we vanaf de start meer samenbrengen.”

Roos Koopmans: “Samenwerking en verbinding zijn inderdaad belangrijke kernwoorden. We werken momenteel aan een concreet plan van aanpak, op basis van de bevindingen uit de analyse. Intern bij de gemeente is de verbinding tussen ondermijning en jeugd redelijk goed. Al blijft daar voldoende ruimte voor verbetering. We kijken de komende tijd daarom goed naar hoe we jeugd uit de criminaliteit kunnen houden, wat ze nodig hebben om de juiste keuzes te maken én wat ze nodig hebben om eruit te stappen.”

Wat hopen jullie te bereiken?

Roos Koopmans: “Een gezamenlijke visie en aanpak vanuit gemeente, politie en OM op hoe we de ondermijnende drugscriminaliteit in Velsen (en specifiek IJmuiden) kunnen bestrijden. Met een aanpak die ertoe leidt dat mensen wel twee keer nadenken voordat ze zich hiermee inlaten en die jeugd een perspectief biedt waar zij echt iets aan hebben. Daarbij hopen we dat een gezamenlijke aanpak bijdraagt aan de ondersteuning van mensen die het rechte pad weer op willen. Met als doel om hun leven op de lange termijn goed in te richten.”

Lars ten Holte: “Het zou inderdaad mooi zijn als verschillende personen uit het netwerk een andere kant op kunnen bewegen. Hiervoor moeten zij de mogelijkheden die de wereld te bieden heeft zien, binnen bereik krijgen en er dan ook nog wat mee doen.”

Meer weten?
Ook interesse in de Sociale Netwerkanalyse in jouw gemeente in Noord-Holland? Of wil je meer weten? Neem dan contact op met Matteo Pajonk.